Dit interview met Mariska Zijlsta (links, verzorgster), Joyce Bakker (rechts, coördinator Verpleging & Verzorging) en cliënt Bertha Grasmeijer (midden) verscheen in De Stellingwerf op 8 december 2021.
Betrokken thuiszorg wanneer je op je kwetsbaarst bent
NOORDWOLDE – Thuiszorg: de één heeft voldoende aan extra hulp in het huishouden, de ander heeft weer baat bij ondersteuning in de persoonlijke verzorging en medicatie of juist een combinatie daarvan. Daarvoor zijn er onder andere wijkverpleegkundigen en verzorgenden. Het is niet altijd makkelijk om te moeten erkennen dat je hulp nodig hebt. Het is daarom zo van belang dat er een klik is en wederzijds vertrouwen met de hulpverlener.
Het is even een gezellige drukte op de dinsdagmorgen bij Bertha Grasmeijer thuis in Noordwolde. Haar vaste verzorger Mariska Zijlstra en voormalig verpleegkundige Joyce Bakker van Aardema Zorggroep komen gelijktijdig binnen. De hond kwispelt van het gezelschap, waar de kat stoïcijns blijft liggen tussen de Friese pandjes van het opgestelde kerstdorp. “Van mijn man gekregen”, vertelt Bertha, al vinden ze zichzelf natuurlijk ‘Stellingwarfs’ en niet Fries – “behalve bij de Elfstedentocht” -.
Bertha heeft altijd als juf gewerkt van groep 4 op de Renbaanschool. Daar genoot ze ontzettend van. Tot ze in 2001, op 32-jarige leeftijd, voor haar gevoel overspannen raakte. Pas zes jaar later kreeg ze de officiële diagnose: de ziekte van Huntington.
“Het is een hersenziekte,” legt Mariska uit, “gerelateerd aan Parkinson, maar waar je bij Parkinson geen dopamine meer aanmaakt, heb je bij Huntington juist te veel.” De hersenen van Bertha vertalen daardoor steeds trager signalen. Ze kan zich maar op één ding tegelijk concentreren en heeft last van spierspasmes, stijfheid en dove zenuwuiteinden. In het begin ging het nog, tot ze een keer van de trap viel en haar pols brak. Mariska kwam toentertijd al bij Bertha over de vloer als huishoudelijke hulp vanuit de organisatie Zorgkompas. “Ik heb haar toen stiekem gedoucht”, vertelt Mariska, “dat mocht eigenlijk niet, want ik was geen Verzorgende.” Ze besloot daarop om de opleiding tot Verzorgende IG te gaan doen.
Toen Zorgkompas overgenomen werd, dreigde Mariska haar post te moeten verlaten. Joyce, die al bij Aardema Zorggroep was gaan werken als wijkverpleegkundige, spoorde Mariska aan om daar ook te solliciteren. En Bertha? Zij kon mee als cliënt: “Ik wilde ook niemand anders. Het klikte vanaf het eerste moment.”
“Sowieso,” vult Joyce aan, die daar nu werkt als coördinator van de Verpleging en Verzorging, “je wilt niet dat continu een ander bij je thuiskomt. Die vertrouwensband tussen cliënt en hulpverlener is zo belangrijk als je op je kwetsbaarst bent.”
Die betrokkenheid is vanzelfsprekend bij de Zorggroep. “We hebben hiernaast een groot netwerk van specialistische zorgverleners in Friesland. Naast verpleging en verzorging bieden we ook huishoudelijke hulp en begeleiding. Onze lijnen zijn daardoor kort, waardoor we gericht en in de breedste zin kunnen signaleren en inspringen op de hulpvraag.”
Lopen gaat steeds moeizamer en haar scootmobiel wil ze niet meer in na daar lelijk mee te zijn gevallen. Graag praat Bertha niet over de impact van haar ziekte. “Maar dat moet soms wel hoor,” moedigt Mariska aan. De ziekte legt gaandeweg steeds meer druk op, op Bertha, maar ook op haar man en zoon die mantelzorger zijn. “Dan is het belangrijk om te praten over het toekomstperspectief. Opvang in een gespecialiseerde kliniek bijvoorbeeld, waarbij ze in het weekend weer naar huis kan.”
Wat Bertha van dat idee vindt? “Ik ben makkelijk hoor”, zegt ze tanig, “wat moet, dat moet.” Ze is een vrolijk mens, weet Mariska. “Met humor, genietend van de kleine dingen.”